Задачата е да преведете на български език откъс от книгата на Илиас Франгакис "МАРИКЕС" - Το μυθιστόρημα «Μαρίκες» του Ηλία Φραγκάκη.
Най-добрите преводачи ще получат и награди, разбира се ;)
Наградите са предоставени от Център за гръцки език АРИСТЕА и Сдружение Аристотел -културен мост. Ελληνοβουλγαρικός σύνδεσμος Αριστοτέλης.
Обявяването на победителите ще се състои на 14 май (неделя) от 19ч в онлайн ΖΟΟΜ семинар на тема "Проблемите на превода"
Koй е Илиас Фрагакис?
Илиас Фрагакис (Ηλίας Φραγκάκης) е режисьор, сценарист, писател, поет и преводач. Следвал е социология в СУ „Св. Климент Охридски“, политически науки в Атинския университет „Йоанис Каподистриас“, музика и режисура във Висшата школа за филмово изкуство „Ставракοс“ в Атина. Занимава се с кино и театър, пише литературни текстове. Илиас е превеждал антична драма, сценични произведения от английския и френски класически репертоар, съвременна драма, поезия и културологични студии, сред които студията на Богомил Райнов „Масовата култура“ (1985).
Някои от издадените негови книги са: превод на „Орест“ от Еврипид (1996), стихосбирката „Писма до една жена“ (Трака, 2019), разказът му със заглавие #System Failure е включен в антологията „Светът от вчера, светът от утре“, (Кастаниотис – Фестивал на иберийските и латиноамерикански литератури ЛЕА-Атина, 2020), три негови хайку-стихотворения са включени в антологията „Пролетно хайку“ (Анемологио, 2021), романът „Марикес“ (Естия, 2021). Илиас е член на Съюза на гръцките режисьори, на Международния театрален институт, на Форума на европейските режисьори и е член-съосновател на Международната асоциация на университетските театри. Бил е представител на Гърция в Европейската федерация на създателите на аудиовизуални продукти (FERA).
С Илиас имахме удоволствието да се запознаем лично, тъй като той представи книгата си "МАРИКЕС" на Коледния панаир на книгата в София по покана на Министерството на Културата на България и Сдружение Аристотел -културен мост. Ελληνοβουλγαρικός σύνδεσμος Αριστοτέλης.
След което бе така любезен да приеме поканата ми и да ни гостува в АРИСТЕА, където се запона с наши курсисти и се получи прекрасна дискусия на български и гръцки език.
Повече за книгата "МАРИКЕС" и откъс от нея четете тук.
Текстът за превод е посочен по-долу, но е добре да го изпратим и по имейл, защото има бележки под линия.
Ако имате желание да се включите и да участвате в КОНКУРСА, моля, да ни пишете на Този имейл адрес е защитен от спам ботове. Трябва да имате пусната JavaScript поддръжка, за да го видите.
Oчакваме преводите ви до 15 април 2023
на мейл Този имейл адрес е защитен от спам ботове. Трябва да имате пусната JavaScript поддръжка, за да го видите. с тема "За конкурса по превод".
Обявяването на победителите ще се състои на 14 май (неделя) от 19ч в онлайн ΖΟΟΜ семинар на тема "Проблемите на превода"
и можете да го проследите в ΖΟΟΜ онлайн с този линк
https://us02web.zoom.us/j/84566290190?pwd=aW5HLy9XbmxIMjZOL1hRS1l2WEs2UT09
Meeting ID: 845 6629 0190
Passcode: 201200
ΣΤΑΣΙΜΟ
Στη Ντερβενίτσα δεν ανέβαινε τακτικά. Έμενε στο σπίτι των γονιών του, στη συνοικία Ναντέζντα, που στα ελληνικά σημαίνει ελπίδα, πράγμα που δείχνει ξεκάθαρα πως κάποιος στο σύμπαν, κατά καιρούς, είχε μεγάλη διάθεση να σπάει πλάκα μαζί του. Πρώτα μένανε στη συνοικία Γιάβοροφ, λίγο πιο πάνω από την ελληνική πρεσβεία, κοντά στο Λόζενετς. Καμία σχέση με τη Ναντέζντα. Πολύ όμορφη περιοχή, με πράσινο, προπολεμικές μονοκατοικίες, πολύ παλιομοδίτικες, με γούστο, με έναν αέρα αρχοντιάς, και στο κέντρο. Κάτι όμως άλλαξε στα πλάνα και μετακομίσανε στη Ναντέζντα, μια καινούρια περιοχή με προκατασκευασμένες πολυκατοικίες, μακριά από το κέντρο, ξέρεις, απ’ αυτές που πραγματώνανε την ατάκα ενός ήρωα, ονόματι Λέκτορας (ναι, δεν είχε όνομα, μόνο ακαδημαϊκό βαθμό και απύθμενη φιλοδοξία), στο Ρωμαϊκό Λουτρό του Στάνισλαφ Στρατίεφ, που έλεγε: επικρατεί οικοδομικός οργασμός, η χώρα έχει μεταβληθεί σε ένα απέραντο εργοτάξιο. Κουτιά προκατασκευασμένα, όπως σε όλη την κεντρική Ευρώπη, αλλά τώρα είχανε δικό τους σπίτι. Διαμέρισμα μάλλον, γιατί σπίτι είχανε πριν. Τουλάχιστον αυτό το κουτί ήταν το δικό τους κουτί. Τώρα, στις μέρες μας, έμενε εκεί ο αδερφός του με τη γυναίκα του και τα παιδιά. Δεν επιστρέψανε ποτέ. Γι’ αυτούς η Ελλάδα ήταν μια terra incognita, κάτι που τους φόβιζε – ο Λαοκράτης εκβουλγαρισμένος (έτσι τον έλεγε η δόλια η μάνα του και στο τέλος, πέθανε απ’ τον καημό της), η γυναίκα του η Στέφκα, Βουλγάρα, φοβόντουσαν «την ξενιτιά» και δεν θέλανε να μπουν σε περιπέτειες. Δεν ήθελε, αυτή ειδικά, να φύγει μακριά από τους γονείς, να αφήσουν το σόι της εκεί. Ὀλα αυτά, στην πραγματικότητα, ήταν απλώς δικαιολογίες και φόβος για το άγνωστο. Τελικά και οι γονείς και τα σόγια σε λίγα χρόνια ήρθαν στην Ελλάδα, κι αυτοί έμειναν μόνοι τους επάνω. Εντάξει, είχανε φίλους, κοινωνικές σχέσεις, δουλειά. Δε βαριέσαι.
Για να πάει Ντερβενίτσα, έπρεπε να κατέβει κέντρο, να αλλάξει συγκοινωνία, διασχίζοντας όλη σχεδόν την πόλη. Στη Ντερβενίτσα, τη φοιτητούπολη, εκεί που ήταν συγκεντρωμένες οι περισσότερες φοιτητικές εστίες, στους πρόποδες του όρους Βίτοσα, ανέβαινε μόνο όταν είχε να δει κάποιον κολέγκα απ’ τη σχολή, συνήθως Έλληνα. Αν είχαν κάποια κοινή εργασία ή κάποιο γλέντι – συμμετείχε με θυελλώδη ενθουσιασμό σ’ όλα τα ελληνικά γλέντια και στις εκδηλώσεις του συλλόγου Ελλήνων φοιτητών. Τα παιδιά κάνανε πολύ καλή δουλειά στον πολιτισμό. Παρουσίαζαν θεατρικά, ποιητικές βραδιές, είχανε πολύ καλό μουσικό συγκρότημα, χορευτικό. Διοργανώνανε εκδρομές.
Κάποιοι, οι πιο παλιοί, ζούσαν σαν εξόριστοι, αφού δεν τους έδιναν, μέχρι το τέλος του ’81, αναβολή κι έτσι, δεν μπορούσαν να κατέβουν στην Ελλάδα. Ο Βλαδίμηρος, λοιπόν, συμμετείχε σε όλα, εκτός από κάτι εξόδους σε ντισκοτέκ. Δεν ήταν του στυλ του η ντίσκο. Μία φορά πήγε σε μία ντισκοτέκ, μια λέσχη φιλίας της Κομσομόλ στην Ντερβενίτσα δηλαδή, που το βράδυ μεταμορφωνόταν σε ντισκοτέκ, και μπαίνοντας, στον προθάλαμο, είδε μια προτομή του Λένιν στολισμένη με φωτορυθμικά και λαμπάκια! Αναβόσβηνε ο συνονόματος. Μόλις τον είδε έτσι, του φάνηκε σαν να ζούσε τις τελευταίες μέρες της Πομπηίας. Του γύρισαν τα μάτια ανάποδα και νόμισε πως άρχισαν να αναβοσβήνουν κι αυτά. Προφασίστηκε ξαφνική αδιαθεσία και έφυγε τρέχοντας. Έξω στον καθαρό αέρα, σκεφτόταν τον καθηγητή Πασί, που τους έκανε Αισθητική. Δεν υπάρχει σοσιαλισμός χωρίς μια νέα αισθητική, έλεγε. Τον πιάσανε τα γέλια. Πόσο μόνος θα έπρεπε να νιώθει αυτός ο άνθρωπος, σκέφτηκε.
Έτσι και κείνο το απόγευμα, είχε πάρει το λεωφορείο για πάνω. Καθώς όμως δεν ήταν συνηθισμένος με το μέρος, και λίγο από αφηρημάδα, έκανε λάθος κι αντί να πάρει το 80, πήρε το 280. Ίδια διαδρομή, μόνο που όταν έφτανε στην Ντερβενίτσα, πήγαινε από έναν κάτω δρόμο, αντί για τον πάνω, για να καλύψει ένα άλλο τμήμα της περιοχής. Κι έτσι χάθηκε. Έβλεπε τώρα εστίες, μα του ήταν άγνωστες. Κανένα γνωστό σημείο αναφοράς, όπως, για παράδειγμα, η σάλα Χρήστο Μπότεφ. Ήξερε πως μετά τη σάλα, στην επόμενη στάση, κατέβαινε και πήγαινε στα μπλοκ της κοινωνιολογίας, βασικά στο νούμερο 50. Αλλά τώρα, ούτε σάλα ούτε τίποτα. Σαλάτα τα ’χε κάνει. Ρώτησε τον οδηγό κι αυτός του εξήγησε το λάθος. Του είπε να κατέβει στην επόμενη στάση και να ανηφορίσει προς τα πάνω. Αυτό και έκανε. Ο δρόμος περνούσε μέσα από την καρδιά της φοιτητούπολης. Δεν ήταν και πολύ σίγουρος ότι πήγαινε σωστά, όταν κατάλαβε ότι στα δεξιά του έβλεπε το Ανώτατο Οικονομικό Ινστιτούτο «Καρλ Μάρξ». Είδε και μια παρέα, τρία αγόρια κι ένα κορίτσι, και είπε να ρωτήσει. Το κορίτσι φορούσε ένα άσπρο πανωφόρι, ένα λευκό σαν το χιόνι άνορακ με επένδυση από υαλοβάμβακα, που ήταν της μόδας εκείνη την εποχή και, το κυριότερο, πολύ ζεστά. Είχε γυρισμένη την πλάτη, όλοι γελούσαν, μιλούσαν έντονα, ακόμα δεν έφτανε καθαρά ο ήχος στα αυτιά του και χειρονομούσαν ακόμα πιο έντονα. «Να δεις που είναι Έλληνες», σκέφτηκε και ευχαρίστησε την καλή του τύχη. Πλησιάζοντας πιο πολύ άκουσε και τα ελληνικά. Δεν είχε πέσει έξω. «Καλησπέρα, ρε παιδιά», λέει. «Να ρωτήσω κάτι; Έχω χαθεί». Αλλά δεν είχε χαθεί. Τώρα θα χανόταν. Η κοπέλα γύρισε ξαφνικά και ο κόσμος σταμάτησε να μιλά, να ακούει, να γυρίζει. Ήταν μια στιγμή. Μια καινούρια στιγμή που είχε χρώμα πράσινο, σαν τη ρώσικη εκκλησία, ή σαν τους δευτερεύοντες τρούλους του Αλεξάνδρου Νέφσκι ή σαν το χρώμα του Ηνίοχου ή σαν τα μάτια της. Μόνο μια στιγμή. Αλλά για αυτόν ήταν τεράστια και βασανιστικά ατελείωτη. Τον είδανε να κοιτάζει αποβλακωμένος και γελάσανε.
Στο βάθος, η προτομή του Μαρξ. Του φάνηκε πως κι αυτός γελούσε κάτω απ’ τα μουστάκια του – «άσε μας, ρε Κάρολε». Γέλασε κι αυτή. Το πράσινο ξωτικό. Βγαλμένη από τη σκηνή του δάσους στο Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας. Αλλά όχι κοροϊδευτικά. Μάλλον παιχνιδιάρικα. Κι αυτό οδήγησε την αμηχανία του σε δυσθεώρητα ύψη.
«Ευθεία πάνω, θα βρεις τη Χρήστο Μπότεφ, κι από κει…», είπε η μελωδία, κι ήταν κι αυτή πράσινη. «Ναι, από κει ξέρω, ευχαριστώ, δηλαδή, σίγουρα ευχαριστώ, ναι, γεια», είχε γελοιοποιηθεί τελείως, ήθελε να εξαφανιστεί το γρηγορότερο από κει. Καλύτερα. Σίγουρα ήταν μια γυναίκα-αερικό, απ’ αυτές που σου παίρνουν τα μυαλά και μετά ξεχνάνε να φέρουν χαρτοπετσέτες στο τραπέζι ή να βάλουν πάλι το μπουκάλι με το νερό στο ψυγείο. Ή να βγάλουν λεμόνια για το φαγητό. Ναι, ναι, τέτοια ήτανε. Σίγουρα. Κι αυτός βρέθηκε σε μια κατάσταση που δεν ήξερε να διαχειριστεί, μια άβολη εκδοχή της ηλιθιότητάς του και της αμηχανίας του με τις γυναίκες, μια στιγμή που δεν θα ξεχνούσε ποτέ στην κατοπινή ζωή του. Τη στιγμή που είδε τα μάτια της. Αλλά, έχοντας δει αυτά τα μάτια, του φάνηκε πως κατάλαβε τους λόγους που είχε το φεγγάρι να λάμπει.
Άσε που άμα έμπλεκε μαζί της, είχε το πρεκέσβανε στο τσεπάκι.
«Μαρίκες» του Ηλία Φραγκάκη
εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, 2022
